Bridgerton spoilers, duh.
En de prijs voor de meest radicale muziekkeuze in een tv-show gaat naar… Bridgerton! Onder het genot van Pitbulls Give Me Everything zien we hoe Penelope en Colin na twee seizoenen spanning eindelijk de liefde aan elkaar verklaren, om ons vervolgens te laten hangen op een gigantische klif: oh for god’s sake penelope featherington will you marry him or not?
De koetsscène
De hype voor dit seizoen was groter dan ooit. Fans van de boeken wisten namelijk wat ze te wachten stond: dé koetsscène (en als we geluk hebben mogen we in deel twee van dit seizoen genieten van de beruchte spiegelscène, miauw!). Maar vooral keken ze uit naar een geshondaficeerde Colin Bridgerton (Luke Newton) die met de seconde verliefder wordt op Penelope Featherington (Nicola Coughlan). Met 45 miljoen kijkers in het eerste weekend bewijst Bridgerton dat er vraag is naar een nieuwe kijk op erotiek in media. We verlangen naar een female gaze.
De Male Gaze
Voordat we kunnen begrijpen wat de female gaze inhoudt, moeten we ons richten op de male gaze. Deze term hebben is bedacht feministisch filmwetenschapper Laura Mulvey. Vrouwen worden vanuit een mannelijke en tevens heteronormatief perspectief getoond. Het kijkplezier van de man staat hier voorop.
Denk bijvoorbeeld aan slowmotion shots van een gedeconstrueerd vrouwelijk lichaam (dus billen, tieten en vooral geen gezicht) die worden vergezeld door een zwoel deuntje. Deze seksualisering gaat ten koste van de persoonlijkheid en autonomie van de vrouw. Het gaat allemaal om de fysieke aantrekkingskracht van de vrouw. De vrouw bestaat alleen als een man naar haar kijkt en ze doet er pas toe als een man haar wil. De male gaze seksualiseert de vrouw, maar ontneemt haar tegelijkertijd van haar eigen seksuele verlangens.
De Female Gaze
Is de female gaze dan het tegenovergestelde? De objectificatie van mannen ten koste van hun persoonlijkheid en autonomie? Nou, nee. Waar de male gaze zich richt op fysieke aantrekkingskracht van iemand, draait de female gaze om de mentale aantrekkingskracht tussen twee mensen.
Ja, uiterlijk speelt natuurlijk een rol, maar de echte aantrekkingskracht schuilt in gebaren en blikken, in gesprekken en in vertrouwen. Het gaat om de intieme band die je met iemand opbouwt, een band die alleen maar gevormd kan worden door wederzijds respect en oprechte interesse. Het gaat niet alleen om seks met iemand willen, het gaat er ook om dat de ander dat met jou wil.
Dit stukje ‘dat de ander dat ook met jou wil’ ontbreekt vrijwel altijd binnen de male gaze. We hebben van seks een taboe gemaakt, vooral als vrouw. Dit maakt het iets vulgairs, iets onvrouwelijks. Vanuit de male gaze is seks niet iets wat je met iemand deelt, het is iets wat je iemand aan doet. Vrouwen worden constant geseksualiseerd door mannen, maar als ze hier zelf ook plezier in heeft, is ze ho*r.
De ideale vrouw is dus degelijk, aseksueel en zorgzaam zoals een moeder maar als ze zich niet genoeg laat nemen in het huwelijksbed, of daar helemaal geen behoefte aan heeft voldoet ze haar ‘taak’ als dienstbare echtgenote ook niet. Een vrouw die je respecteert, neem je niet. Een vrouw die je neemt, respecteer je niet. Aldus, het patriarchaat.
Friends with benefits?
In Bridgerton zien we deze paradox ook. Colin houdt al van Penelope sinds seizoen één maar als vriend. Hij heeft zoveel respect voor haar als mens dat hij even vergeet dat ze ook een seksueel wezen is. Pas als Penelope Colin vraagt haar te zoenen, en dus haar seksuele verlangens met hem deelt, valt voor hem het kwartje. Toch strijdt hij met deze gevoelens.
Dat vriendschap en seks samen kunnen gaan lijkt voor hem een moeilijk concept. Pas als hij Penelope dreigt te verliezen aan Lord Debling, valt voor hem het kwartje. Maar het is niet de competitie tussen Colin en Lord Debling die hem drijft Penelope voor zich te winnen, Het is de overtuiging dat niemand Penelope beter kent, begrijpt en lief heeft dan hij. En dát is de female gaze.
De female gaze openbaart zich nogmaals in de laatste scène van aflevering vier. Als ze dan EINDELIJK in die beruchte koets eindigen en Colin zijn shondistische liefdesverklaring geeft is het Colin die Penelope bevredigt zonder dat hij hier ‘baat’ bij heeft. Zijn verlangen is wat zij verlangt. Dat hij haar respecteert heeft hij al bewezen, maar dat hij haar ook als aantrekkelijk ziet, als iemand die liefde en intimiteit verdient moet hij nog aan haar bewijzen. Als ik niet zo enorm feral werd van deze scène*, had ik wel kunnen janken van geluk.
* ik bedoel...
De populariteit van Bridgerton loopt samen met de groei in aandacht naar romance boeken. Dat deze boeken nu zo populair zijn laat alleen maar zien hoe groot de vraag is naar een nieuwe kijk op romantiek en erotiek. Eentje waarbij het dus niet gaat om vijf minuten p*rnografisch rampetampen, maar eentje waarbij vertrouwen, verlangens en het plezier van beide partijen centraal staat.
Dat is de volgende stap in de seksuele emancipatie. Hoe fijn het ook is dat er eindelijk media en literatuur zijn die deze nieuwe blik representeren, is het nog belangrijker dat we het gesprek ook privé voeren. Laten we samen komen en laten we het lekker over seks hebben. Het is toch heerlijk.
* Even voor alle aseksuele mensen onder ons, praten over geen behoefte aan seks hebben is ook praten over seks en dus ook belangrijk.
